ریفلاکس و اطلاعات موردنیاز بیمار
ریفلاکس یا برگشت غذا به مری، معمولاً در نتیجه شرایطی ایجاد می شود که اسفنکتر یا دریچه مری به معده دچار مشکل است. این دریچه عضلانی که در انتهای مری قرار دارد، هنگام انتقال غذا به داخل معده، باز و سپس بسته می شود تا غذا از معده به مری برگشت نکند. زمانی که این ماهیچه ها به درستی عملکرد طبیعی خود را انجام ندهند و محتویات معده به داخل مری برگردد، تهوع و سوزش سرِ دل اتفاق می افتد. این حالت اغلب دردناک بوده و می‌تواند به مری آسیب برساند. ریفلاکس در نوزادان متداول است و اغلب به علت زیاد بودن مقدار شیر خورده شده نسبت به اندازه معده نوزاد و سرعت آهسته تخلیه معده در نوزادان اتفاق می‌افتد. تقریبا همه نوزادان نارس درجه‌ای از ریفلاکس را نشان می‌دهند که معمولا هنگامی که نوزاد رشد کرده و سیستم گوارشی او کامل می‌شود، این وضعیت بهبود می‌یابد.
برگرداندن غذا و استفراغ از مهم‌ترين نشانه های ریفلاكس نوزادان است. تا هنگامي كه كودك شما سالم و راضی است و به خوبی رشد می‌كند، ریفلاكس نگرانی ايجاد نمی‌كند و فرزند شما به احتمال زياد این مشکل را پشت سر می گذارد.
اما اگر كودك شما بدغذا باشد، يا به نظر احساس ناراحتی كند، ممکن است كه محتوای معده اسيدی شده باشد و گلو و مری را تحريك نمايد، همان چيزي كه با ریفلاكس اسيد اتفاق ميفتد.
چه زماني بايد به پزشك مراجعه نمود؟
در صورتی که یکی از موارد زیر رخ داد، توصیه می‌کنیم حتما با متخصص اطفال تماس بگیرید:
وزن کودک افزايش پيدا نمی‌كند
با شدت استفراغ می‌کند به طوري كه منجر به بيرون پريدن محتويات معده از دهان او می‌شود (استفراغ پرتابه‌ای)
اجتناب از غذا خوردن
در مدفوع او خون مشاهده كرديد
مشكلات تنفسي دارد
استفراغ را در سن ۶ ماهگي يا ديرتر آغاز كند
ریفلاكس نوزادی به عوامل زيادي بستگی دارد كه اغلب در ارتباط با يكديگر هستند. در نوزادان، حلقه عضلانی بين مری و معده، دريچه تحتانی مری، كاملا مرطوب نشده است و اجازه می‌دهد كه محتوای معده در مسير برگشت جريان يابند. متاسفانه، اين دريچه زمانی باز می‌شود كه نوزاد غذايش را خورده و بعد از آن بسته باقی مي ماند و منجر به باقي ماندن محتوای معده درون آن می‌شود.
نوزادان در اكثر مواقع به صورت طاق باز مي خوابند، كه امكان ریفلاكس را بیشتر مي كند. علاوه برآن، رژيم غذایی نوزادان را معمولا مايعات تشکیل می دهند كه اين نكته نیز ریفلاكس نوزادان را تشديد می كند. گاهی اوقات حباب هاي هوا در معده ممكن است مايعات را به عقب برگرداند. در موارد ديگرممكن است نوزاد شما به سادگي مقدار زيادي آب را به سرعت بنوشد.
اگرچه رفلاكس در نوزادان اغلب بعد از غذا خوردن رخ مي دهد، اما مي تواند هر زماني كه فرزند شما سرفه، گريه و يا تقلا مي كند هم اتفاق بيفتد.
در موارد بسيار نادري، علائم رفلاكس نوزادي به دلايل ديگري ممكن است باشد. در ميان احتمالات موارد زير وجود دارد:
التهاب معده و روده آلرژیک: كه عدم تحمل به بعضی از مواد موجود در غذا از جمله پروتئين گاوی در شير است.
بيماري رفلاكس معده به روده ( Gastroesophageal reflux disease یا به اختصار GERD) : يك بيماري شديدتر است، جايي كه ریفلاكس به اندازه اي اسيدی است كه جداره خارجي مري را تحريك و دچار آسيب نمايد رخ مي دهد.
انسداد: به معنای گرفتگی یا باریک شدن مری (تنگی مری) و یا مسیر بین معده و روده کوچک (تنگی پلور) است.
برای حداقل کردن ریفلاکس در نوزادان این نکات را در نظر بگیرید:
بهتر است کودک را در وضعیتی که به حالت دراز کشیده نباشد غذا دهید و در این وضعیت فرزندتان را تا ۳۰ دقیقه بعد از آن نگه دارید. جاذبه زمین می تواند به محتویات معده این امکان را بدهد که در جای خود باقی بمانند. دقت داشته باشید در حین غذا خوردن و تا 30 دقیقه پس از آن کودکتان را تکان ندهید.
وعده های غذایی را بیشتر و مقدار هر وعده را کمتر کنید: چنانچه از شیشه شیر استفاده می کنید، به کودکتان مقدار کمتری از حالت معمول غذا بدهید و یا در صورتیکه از شیر خودتان تغذیه می کند مدت زمان شیردهی را کوتاه تر کنید.
زمانی را به آروغ زدن کودک اختصاص دهید: آروغ زدن های متوالی در حین و بعد از غذا خوردن می تواند از افزایش هوا در معده کودک جلوگیری نماید. برای آروغ زدن کودکتان را به صورت عمودی بنشانید، دستان خود را پشت سر او قرار دهید. از آروغ زدن بچه بر روی شانه خود خودداری کنید که منجر به وارد شدن فشار به شکم کودک می شود.
اصلاح رژیم غذایی مادر، اگر کودک با شیر مادر تغذیه می شود.
تغییر شیرخشک با مشاوره پزشک یا متخصص تغذیه در کودکی که با شیر خشک تغذیه می شود. معمولاً این مشکلات ناشی از حساسیت کودکان به پروتئین شیر گاو است.
کاهش حجم شیر دریافتی در یک وعده و افزایش دفعات تغذیه.
